ଉତ୍ତର ଭାରତର ଅନ୍ୟତମ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦୁର୍ଗ ମଧ୍ୟରୁ ଚିତ୍ତୋରଗଡ ଦୁର୍ଗ ଅନ୍ୟତମ । ଏହି ଦୁର୍ଗ ରାଜପୁତମାନଙ୍କର ସାହସ, ବୀରତ୍ୱ, ବଳିଦାନ, ବଳିଦାନ ଏବଂ ସମ୍ଭ୍ରାନ୍ତତାର ପ୍ରତୀକ ଅଟେ । ଚିତ୍ତୋରଗଡର ଏହି ଦୁର୍ଗ ରାଜପୁତ ଶାସକଙ୍କ ବୀରତ୍ୱ, ସେମାନଙ୍କର ଗୌରବ ଏବଂ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ମହିଳାମାନଙ୍କର ଅନନ୍ୟ ତଥା ଅଦମ୍ୟ ସାହସର ଅନେକ କାହାଣୀ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରେ ।
ରାଜସ୍ଥାନର ଚିତ୍ତରଗଡ ଜିଲ୍ଲାର ବରାଚ ନଦୀ କୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଚିତ୍ତୋରଗଡ ଦୁର୍ଗ କେବଳ ରାଜସ୍ଥାନର ଗର୍ବ ନୁହେଁ, ଏହା ମଧ୍ୟ ଭାରତର ସବୁଠୁ ବଡ ଦୁର୍ଗ ମଧ୍ୟରୁ ଏକ, ଯାହା ସପ୍ତମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ମୌର୍ଯ୍ୟ ଶାସକମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା ।
୭୦୦ ଏକର ପରିମିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ବିସ୍ତାର ହୋଇଥିବା ଏହି ବିଶାଳ ଦୁର୍ଗକୁ ମହାନତା, ଆକର୍ଷଣୀୟତା ଏବଂ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ହେତୁ ୨୦୧୩ ରେ ୟୁନେସ୍କୋ ଦ୍ୱାରା ବିଶ୍ୱ ଐତିହ୍ୟ ଭାବେ ସ୍ଥାନ ପାଇଥିଲା ।
ଏହି ଦୁର୍ଗର ନିର୍ମାଣ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଏକ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅଛି, ଯାହା ଅନୁସାରେ ମହାଭାରତ ସମୟରେ ପାଣ୍ଡୁ ଭାଇମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଭୀମାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଏହି ଦୁର୍ଗଟି ଏକ ଅଦ୍ଭୁତ ଶକ୍ତି ବ୍ୟବହାର କରି ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା ।